Պատմություն

Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի զոհերը և կորուստները

Երկրորդ համաշխարհային պատերազմը կորուստների բացարձակ քանակով ամենամահաբեր պատերազմն է: Ավելի քան 60 միլիոն մարդ սպանվել է, որը կազմում էր 1940 թվականի աշխարհի բնակչության 3 տոկոսը:

Ռազմական կորուստների վիճակագրությունը հաշվվում է միայն գլխավոր հակամարտությունը: Ներքոննշյալ աղյուսակները մանրամասնում են երկրի առ երկիր զոհվածների քանակը: Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի կորուստների վիճակագրությունները տարբեր են: Նշվում է հիմնական 50 միլիոնից 80 միլիոն զոհվածների մասին: 80 միլիոն զոհվածների շարքին են դասվում նաև սովից և համաճարակներից մահացածներին:

Քաղաքացիական բնակչության շրջանում զոհվածների թիվը հաշվվում է 50-ից 55 միլիոն, ներառյալ 19-28 միլիոն պատերազմի հետևանքով առաջացած սովից և համաճարակից մահացածներին: Զինված ուժերում կորուստները հաշվվում են 21-ից 25 միլիոն ներառյալ գերության մեջ մահացած 5 միլիոն մարդկանց:

Կորուստների ավելի քան կեսը բաժին է ընկնում Չինաստանի հանրապետությանը և ԽՍՀՄ-ին:

Ռուսաստանի կառավարությունը 1990-ական թվականներին հրապարակեց ԽՍՀՄ-ի կորուստների վիճակագրությունը, համաձայն որի սպանվածների թիվը հաշվվում է 26,6 միլիոն, ներառյալ 8-9 միլիոն մահ համաճարագից և սովից: Չինաստանը 2005 թվականին հայտնեց 20 միլիոն մահացածների մասին:

Գերմանացիների կորուստները հաշվարկվում են մոտ 7 միլիոն, ներառյալ 5.3 միլիոն զոհված կամ անհետ կորած զինվորական

Լեհերի կորուստները հաշվվում է 5.6-ից 5.8 միլիոն համաձայն Ազգային հիշողության ինստիտուտի (2009):

Ճապոնիայի կառավարությունը 2005 թվականին հայտարարեց Ճապոնիայի կողմից 3,1 միլիոն մարդու զոհվելու մասին

դեպի Վազգեն Սարգսյանի տուն թանգարան

Այսօր, ապրիլի 10-ին մենք մեկնել էինք Վազգեն Սարգսյանի տուն թանգարան, որը գտնվում է Արարատում: Շաատ հետաքրքիր էր, նախ ասեմ որ տրանսպորտի մեջել շատ ուրախ ժամանակ անցկացրեցին:Ժամանելուց հետո մեզ միացան այնտեղի դպրոցի սովորողները և ահա եկավ այն պահը երբ մենք պետք է մտնեինք թանգարան: Մտնելուց հետո ես միանգամից ուշադրություն դարձրեցի ձախ կողմում դրված զենքերի և թրերի վրա, բայց սկզբում մենք գնացինք աջ կողմի սրահ, որտեղ դրված էին իրեն նվիրված նվերները, շատ հետաքրքիր էր, բայց ինձ համար իսկապես հետաքրքիր էր մյուս, զինամթերքով և իր մեքենայով սրահը: Իսկ այդ մեքենան օօօօ այդ մեքենան, իր անվամբ առաջին մեքենան էր որը եղել է հայաստանում, ջի-կարգի մերսեդես:Թանգարանից հետո մենք երգեցինք, պարեցինք և այդպիսի ուրախ նոտայի վրա ետ եկանք:

Գրականություն

Համո Սահյան 1914 – 1993 ԿԵՆՍԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆ Բանաստեղծ Համո Սահյանը (Հմայակ Սահակի Գրիգորյան) ծնվել է Սիսիանի շրջանի (այժմ՝ Սյունիքի մարզ) Լոր գյուղում: 1937 թ.ավարտել է Բաքվի երկամյա հայկական ուսուցչական ինստիտուտը: Մասնակցել է Հայրենական մեծ պատերազմին: Աշխատել է մի շարք թերթերում և ամսագրերում, որոնց թվում Բաքվի «Խորհրդային գրող» ամսագրում, «Կոմունիստ» և «Ավանգարդ» թերթերում, «Ոզնի» հանդեսում: 1965 – 1967 թթ. եղել է «Գրական թերթի» գլխավոր խբագիրը: Հ. Սահյանի բանաստեղծությունները տպագրվել են դեռևս 30-ական թվականներից, սակայն նա համընդհանուր ճանաչման է արժանացել ռազմաճակատում գրած «Նաիրյան դալար բարդի» բանաստեղծությամբ, որը հատկանշվում է Հայաստան երկրի հանդեպ կարոտի հուզական բռնկումով և անմիջականությամբ: Համո Սահյանի առաջին գիրքը` «Որոտանի եզերքին» բանաստեղծությունների ժողովածուն տպագրվել է 1946 թ.: Այստեղ դրսևորվում էր Սահյանի բանաստեղծական ընդհանուր ուղղվածությունը` սեր հայրենի բնաշխարհի ու մարդու նկատմամբ: Հաջորդ` «Առագաստ» (1947), «Սլացքի մեջ» (1950), «Ծիածանը տափաստանում» (1953), «Բարձունքի վրա» (1955), «Նաիրյան դալար բարդի» (1958) ժողովածուներում ավելի է ընդլայնվում Համո Սահյանի պոեզիայի թեմատիկ ընդգրկումը: 1972թ.  լույս է տեսնում Սահյանի «Սեզամ, բացվիր» ժողովածուն, որի համար 1975թ նա արժանանում է պետական մրցանակի: «Իրիկնահաց» (1977), «Կանաչ, կարմիր աշուն» (1980), «Դաղձի ծաղիկ» (1986) ժողովածուներով հեղինակը բերում է մարդկային դրամատիկ ապրումների ու ճակատագրի քնարերգությունը` բանաստեղծության բնապաշտական տարերքը հագեցնելով նոր, առավել անհատական, մտերմիկ բովանդակությամբ: Համո Սահյանի ստեղծագործության մեջ մեծ թիվ են կազմում անցյալին, մանկությանը նվիրված բանաստեղծությունները, որոնք ունեն արդիական իմաստավորում, հասարակական հնչեղություն: Նա իրեն հատուկ բառամթերքով անդրադարձնելով իր զգայական աշխարհը` հասնում է լեզվաոճական ինքնատիպության ու կայունության: Նա թարգմանել է Ա. Պուշկինի, Ս. Եսենինի, Գ. Լորկայի և այլ բանաստեղծների ստեղծագործություններից: Պարգևատրվել է Հոկտեմբերյան հեղափոխության, Աշխատանքային Կարմիր դրոշի և «Պատվո նշան» շքանշաններով: 1998թ. հետմահու լույս է տեսնում Համո Սահյանի «Ինձ բացակա չդնեք» անտիպ բանաստեղծությունների ժողովածուն:

Կենսաբանություն

Սպիտակուցի նպաստում է ֆերմենտների և հորմոնների արտադրմանը, նրանց  կանոնավոր գործունեությանը, ապահովում է բջիջների և մկանների առողջությունը: Սպիտակուցները վերկանգնում են բջիջները, տեղափոխում մոլեկուլները, մեխանիկական և կառուցվածքային աջակցություն ցուցաբերում ոսկորներին և մաշկին: Սպիտակուցների համապատասխան քանակը օրգանիզմում նպաստում է իմունային համակարգի բարձրացմանը, առողջ մազերին, նյարդային ազդակների արդյունավետ գործունեությանը: Անհրաժեշտության դեպքում սպիտակուցը կարող է վերածվել նաև էներգիայի:

Սպիատկուցով հարուստ սննդամթերքներ

Սպիտակուցի հիանալի աղբյուր են հանդիսանում ընկուզեղենը, արևածաղկի սերմերը, սոյան և լոբազգիները, ձուն, հնդակահավը, ձուկը և տապակած անյուղ միսը:

Սպիտակուցները գլխավորապես բաղկացած են ամինաթթունեից, որոնք մեծ դեր են խաղում մեր ամենօրյա կյանքում: Նրանք նպաստում են սնդի մարսողությանը, վերականգնում են հյուսվածքները և նպաստում օրգանիզմի աճին:

Սպիտակուցի օգտակար հատկությունները

Մկանների առողջություն

Սպիտակուցները կարևոր են մկանների կրճատման և կոորդինացմանը համար: Սպիտակուցները ներկա են մկանների հյուսվածքներում: Մկանների աճը պայմանավորված է օրգանիզմում առկա սպիտակուցների թվի հետ:

Իմունային պաշտպանություն

Սպիտակուցները մեծ դեր են խաղում իմունային համակարգի ամրապնդման համար: Մեր օրգանիզմը ունի հատուկ մշակված ինքնապաշտպանական մեխանիզմ տարբեր ինֆեկցիաների և հիվանդությունների դեմ: Այդ ինքնապաշտպանությունը իրականացվում է հակամարմինների օգնությամբ, որոնք սպիտակուցների խումբ են իրենցից ներկայացնում: Հակամարնինները հայտնաբերում են օտար տարրերին, հարուցիչներին և ոչնչացնում նրանց:

Նյարդային ազդակ

Սպիտակուցները ապահովում են նյարդային համակարգի սահուն գործունեությունը: Նյարդային համակարգը ակտիվանում է, երբ այն ազդակներ է ստանում և պատասխան ազդակներ տալիս: Նյարդային ազդակն ընդունողները բաղկացած են սպիտակուցներից: Այս ընդունիչները փոխանցում են նյարդային ազդակները բջիջներով և կարգավորում կենտրոնական նյարդային համակարգը:

Էներգիայի աղբյուր

Սպիտակուցը օրգանիզմի համար էներգիայի աղբյուր է: Եթե անձը մարմնի քաշը իջեցնելու համար բեռնաթափման օր է հայտարարել կամ դիետա է պահում, օրգանիզմը օգտագործում է իր սպիտակուցները, որպեսզի կոմպենսացնի այդ ամենը:

Քանի որ մեր օրգաիզմը չունի պահեստավորված սպիտակուցներ, ֆերմենտները և մկանների սպիտակուցները քայքայվում են, որպեսզի արտադրվեն ամինաթթուներ և վերջիններս էլ օրգանիզմը ապահովեն էներգիայով կամ սինթեզեն գլյուկոզա:

Առողջ մազեր

Սպիտակուցները նպաստում են առողջ մազեր ունենալուն և պաշտպանում են մազերը արտաքին միջավայրի վնասներից: Սպիտակուցները իրենց հատկություններով ազդում են մազի աճի վրա: Հենց այս հատկություններն են օգտագորվում մազերի խնամքի համար նախատեսված կոսմետիկական միջոցների մեջ:

Ֆերմենտներ և հորմոններ

Ֆերմենտները մեծ դեր են խաղում օրգանիզմում իրականացվող բիոքիմիական գործընթացների և ռեակցաների համար: Օրգանիզմի քիմիական ռեակցիաների իրականացումը կախված է մարմնում առկա ֆերմենտների թվից: Եթե այդ ռեակցիաները իրականցվում են դանդաղ, ապա դա նշանակում է, որ մարմնում նկատվում է անհրաժեշտ  ֆերմենտների պակաս: Տարբեր սպիտակուցային հորմոնները ինչպիսիք օրինակ ինսուլինը, աճի հորմոնը և գլուկագոնը նույնպես բաղկացած են ամինաթթուներից , որոնք իրականացնում են բազմաթիվ կարևոր ֆունկցիաներ մեր օրգանիզմում:

Մոլեկուլային տեղափոխություն

Սպիտակուցների մյուս կարևոր ֆունկցիան բջիջներում առկա տարրերի տեղափոխությունն է և պահեստավորումը: Այս ամենը կարևոր է արյան հոսքի սահուն ընթացքի և օրգանիզմի սնման համար: Օրինակ թթվածինը արյան կարմիր գնդիկներին հասնում է հեմոգլոբին կոչվող սպիտակուցի շնորհիվ:Մյուս սպիտակուցը, որ կոչվում է ֆերիտին, պատասխանատու է լյարդում արյան և երկաթի պահեստավորման համար:

Առողջ մաշկ

Սպիտակուցներից կոլագենը ապահովում է մաշկի բջիջների, հուսվածնքերի  ուժը և առաձգականությունը: Կոլագենը վերականգնում է վնասված մաշկը նպաստում բջիջների ռեգեներացիային: Առողջ, առաձգական և առանց կնճիռների մաշկը կախված է օրգանիզմում կոլագեն սպիտակուցի քանակից:

Բջիջների և հյուսվածքների ռեգեներացիա

Բջիջների և հյուսվածքների թարմացումը և ռեգեներացիան շան կարևոր երևույթներ են առողջ մարմնի համար: Մարմինը մշտական կարիք ունի ամինաթթուների, որոնք կազմավորում  են սպիտակուցներ և վերջիններս էլ նպաստում են նոր բջիջների և հյուսվածքների, ինչպես օրինակ եղունգների, մազերի աճին, մաշկի թարմացմանը: Մարսողական համակարգի, մաշկի և արյան բջիջների կյանքի տևողությունը մի քանի շաբաթ է: Մի քանի շաբաթից մահացած հյուսվածքներին և բջիջներին փոխարինելու են գալիս նորերը և հենց վերջինների ստեղծմանն էլ նպաստում են սպիտակուցները:

Սպիտակուցների մարսում և ներծծում

Սպիտակուցների մարսողությունը շատ կարևոր է մարմնի կողմից ամինաթթուների ներծծման համար: Ֆերմենտներից պեպսինը ակտիվացվում է ստամոքսահյութի արտադրմամբ և սպիտակուցները աստիճանաբար մարսվում են ստամոքսում: Մարսողության գործընթացը շարունակվում է և ավարտվում փոքր աղիքում:

Օրեկան արելի է օգտագործել 2-3 չափաբաժին սպիտակուցով հարուստ սննդամթերք: Օրինակ մեկ ձուն կամ 1 ունցիա (28.3 գ) պանիրը համարվում է մեկ չափաբաժին սպիտակուց: Կանանց խորհուրդ է տրվում օգտագործել 0.75գ սպիտակուց, իսկ տղամարդկանց 0.84գ: Իսկ տարիքով մարդկանց, հղիների, աթլետների և քաշ հավաքող սպորտսմենների համար սպիտակուցի չափաքանակը կարող է տատանվել:

Պատրաստեց Էրիկ Նալբանդյանը

Հայոց լեզու

https://www.youtube.com/watch?v=A_sLVZFw6V0
Եղիշե Չարենց
requiem aeternam

Արդյո՞ք կարող էր քո սուրբ,
Բեկված հոգին երազել,
Որ դառնալու ես մի օր
Քո հայրենիքը վսեմ,
Որ պիտի շուրջդ բուրի
Սերն ու գգվանքը մեր այս
Եվ Չարենցը համբուրի
Քո շրթունքները մեռած…
Կարոտով խոր իբրև վերք
Եվ երկյուղով սրբազան —
Խոնարհվել եմ ահա ես
Աճյունիդ դեմ երգաձայն, —

Սիրտն ու հոգին իմ ահա
Նույն ափսոսանքն են հորդում՝
Օ՜, իմ անդարձ ննջած հայր,
Որ չտեսար քո որդուն…

Կխաղաղվի՜ վերջապես
Խոնջած աճյունը քո հար —
Դարձած մոխիր կենսաբեր,
Դարձած ավյուն, դարձած քար։ —
Անէացա՜ծ, սրբացած
Կապրի ոգիդ հմայող՝
Դարձած ելնո՜ղ երգի ձայն —
Եվ հայրենի՜ դարձած հող…

Ռուսերեն

Թարգմնություն

Սթիվեն Հոկինգ

Հռչակավոր Բրիտանացի ֆիզիկոս պրոֆեսոր Տտիվեն Հոկկինգը մահացել է 76 տարեկան հասակում այս տարի: Ծնվել է 1942 թվականին, նա ստացել է առաջին ֆիզիկոսի առաջին աստիճանը Օքսֆորդում և ավարտել է իր հետազոտությունը տիեզերքի մասին Քեմբրիջի համալսարանում: Բջիշկները հայտնաբերեցին նրա մոտ հազվագյուտ շարժիչային նյարդային հիվանդություն, որի պատճառով նա պարալիզացվեց, իսկ հետո իրեն ընդհամենը մի քանի տարվա կյանք տվեցին ապրելու համար: Չնայած նրա հիվանդությանը, նա սկսեց ցնցող հայտնագործություններ անել, մասնավորապես ապացուցելով Էնշտեյնի ընդհանուր հրաբերականությունը, և եւ այն, որ տիեզերքը առաջացել է մեծ պայթյունից եւ վերջանում սեւ անցքերով: Նրա հրատարակաց գիրքը A Brief History of Time-ը վաճառվել է ավելի քան 10 միլիոն օրինակով: Ֆիզիկոսն իր կյանքի ընթացքում արժանացել է բազմաթիվ պատվոգրերի, սակայն հաղորդվել է, որ ռեինկլիում հրաժարվել է գիտության պետական ֆինանսավորման պակասի պատճառով: Հոկկինգը ամուսնացել է 1964 թվականին և ունեցել երեք երեխա: Նրա ընտանիքը նկարագրել է իրեն որպես բացառիկ մարդ, ում աշխատանքը և հայտնագործությունները ապրելու են շատ տարիներ:
Աղբյուր

Սերը կույր է

(թարգմանություն)

« Բարև Լենգ

Ես այսօրվանից պատրաստվում եմ գրել քեզ անգլերենով, քանի որ երկուսս էլ պարապելու կարիք ունենք: Շնորհակալ եմ նամակի համար: Կներես, որ ավելի շուտ ճպատասխանեցի, բայց մեր Բոստոն ժամանելու հաջորդ օրը ես գնացի դպրոց, և շատ զբաղված էի: Ատում եմ այս տեղը: Ինձ ասաց մի բառ անգամ չեմ կարողանում հասկանալ: Նրանց ակցենտները շատ տարօրինակ են:

Շատ եմ կարոտել Շանհայը և շատ եմ կարոտել քեզ հետ մի խմբում նվագելը: «CRASH»-ը երբևէ ամենալավ ռոք խումբն էր: Ես դեռ չեմ գտել ուրիշ մեկին՝ հետը նվագելու համար: Փորձում եմ կիթառ պարապել, սակայն հարևանը, ով ապրում է մեր դիմացում, եկավ և բողոքեց երեկ: Նա բարկացած էր: Ասաց, որ իր աղջիկը ջութակ էր նվագում, և իմ «սարսափելի աղմուկը» անհանգստացնում էր նրան: Ավելի ուշ ես տեսա նրան՝ պատուհանից ինձ նայելիս: Կարծում եմ նա նույնպես ատում է ինձ: Ասե՞ցի քեզ, որ նա իրոք գեղեցիկ է…

Հեյ, ստիպված եմ դադարել գրելը: Հենց նոր Մայրս աշխատանքից վերադարձավ, իսկ ես չեմ վերջացրել տնային աշխատանքս:

Խնդրում եմ շուտ պատասխանիր: Ուզում եմ ավելին լսել այն մասին, թե ինչ ես անում Լոնդոնում: Գտե՞լ ես ինչ-որ մեկին՝ հետը նվագելու համար: Կարողանո՞ւմ ես արդեն հասկանալ ակցենտը:

Դեշի

Հ.Գ. Կարծում եմ, ես սիրահարվե՛լ եմ»:

Աստված կա

Մի մարդ այցելում է վարսավիրանոց, որ մազերը և մորուքը կտրի ինչպես միշտ: Նրանք վարսահարդարի հետ հետաքրքիր զրույցի բռնվեցին: Նրանք խոսում էին տարբեր թեմաներից: Հանկարծ նրանք անդրադարձան Աստծո գոյության թեմային: Վարսահարդարն ասաց.

-Նայի՛ր, ես չեմ հավատում, որ Աստված կա, ինչպես որ դու ես ասում:

-Ինչո՞ւ ես այդպես ասում,- հարցրեց հաճախորդը:

- Ամեն ինչ շատ պարզ է: Ընդամենը հարկավոր է փողոց դուրս գալ, որ հասկանաս՝ Աստված չկա: Ասա՛ ինձ, եթե Աստված լիներ, այսքան հիվանդ մարդիկ կլինեի՞ն: Լքված երեխաներ կլինեի՞ն: Եթե Աստված լիներ, ո՛չ տառապանք կլիներ, ո՛չ ցավ:  Ես չեմ կարող մտածել Աստծո մասին, ով թույլ է տալիս այս ամենը:

Հաճախորդը մի պահ կանգ առավ մտածելու, սակայն չցանկացավ արձագանքել, այսպիսով կանխեց վեճը:

Վարսահարդարը ավարտեց իր աշխատանքը, և հաճախորդը դուրս եկավ վարսավիրանոցից:

Երբ նա դուրս եկավ վարսավիրանոցից, նա մի տղամարդու տեսավ՝ երկար մազերով և մորուքով (թվում էր՝ նա երկար ժամանակ էր՝ ինչ մազերը չէր կտրել և շատ թափթփված էր երևում):

Ապա հաճախորդը նորից ներս մտավ վարսավիրանոց և վարսահարդարին ասաց.

-Գիտե՞ս ինչ: Վարսահարդարներ չկան:

-Ինչպե՞ս կարող են նրանք չլինել,- հարցրեց վարսահարդարը,- ես այստեղ եմ և վարսահարդար եմ:

-Ո՛չ,- բացականչեց հաճախորդը,- նրանք գոյություն չունեն. եթե լինեին, այն փողոցով քայլող մարդու պես երկար և անխնամ մազերով մարդիկ չէին լինի:
-Ճիշտ այդպես,- համաձայնվեց հաճախորդը,- դա է պատճառը: Աստված գոյություն ունի,պարզապես  մարդիկ չեն գնում նրա մոտ և չեն փնտրում նրան, այդ իսկ պատճառով աշխարհում կա այդքանմեծ ցավ և տառապանք:

 

Խոչընդոտներ մեր ճանապարհին

   Ժամանակին մի թագավոր կար, ով մի օև որոշեց քարի մի մեծ կտոր տեղադրել ճանապարհին: Ապա թաքնվեց, որ տեսնի՝ կգտնվի՞ արդյոք մեկը, ով հսկայական քարը կհեռացնի այդտեղից: Թագավորի որոշ ամենահարուստ առևտրականներից և խնամակալներից եկան և պարզապես անցան:
Շատերը բարձրաձայն մեղադրում էին թագավորին՝ ճանապարհը մաքուր չպահելու պատճառով: Բայց նրանցից ոչ ոք ոչինչ չնախաձեռնեց՝ քարը տեղաշարժելու համար:

Հետո մի գյուղացի եկավ, ով բանջարեղենի պարկով բեռնավորված էր: Երբ քարին էր մոտենում, գյուղացին իր բեռը մի կողմ դրեց և փորձեց տեղաշարժել քարը դեպի ճանապարհի մյուս եզրը: Երկար հրելուց և ձգելուց հետո նա վերջապես հաջողության հասավ: Եվ երբ գյուղացին վերցրեց իր բանջարեղենով բեռնավորված պարկը, նկատեց, որ մի քսակ կա այնտեղ, ուր առաջ քարն էր:
Քսակը շատ ոսկի էր պարունակում, և այնտեղ նաև թագավորի կողմից մի գրություն կար, որտեղ էլ ասվում էր՝ ոսկին պատկանւոմ է նրան, ով կհեռացնի քարը ճանապարհից: Գյուղացին սովորեց այքան բան, ինչը ուրիշները երբեք չէին հասկանա:

Յուրաքանչյուր խոչընդոտ հնարավորություն է տալիս բարելավելու իրավիճակը:

Աղբյուրhttp://www.english-for-students.com/parables.html

Երեք ընկեր

Թոմը, Ջուլիան և Դենը մտերիմ ընկերներ էին: Նրանք հաճախում էին միևնույն դպրոցը և նաև հարևաններ էին: Մի օր նրանք որոշեցին քայլել գետի ափով: Նրանք իրենց հետ վորցիրն Դենի կարմիր գնդակը խաղալու համար: Նրանք երկար ժամանակ խաղացին: Երբ նրանք հոգնեցին, նստեցին գետի եզրին, որ հանգստանան: Նրանք նայում էին գետի հոսանքով ընթացող նավակներին:

-Ես ցանկանում եմ մի օր անցնել գետի մյուս ափը նավակով,- ասաց Ջուլիան:
-Մենք կգանք քեզ հետ: Ես հարիկիցս կվերցնեմ ձկնորսական կարթը,- ասացին երկուսը:
    Նրանք որոշակի ժամանակ խաղացին, ապա նստեցին մի մեծ ծառի շվաքի տակ հանգստանալու:
-Թո՛մ, ես քաղցած եմ: Որևիցէ բան ունե՞ս ուտելու,- հարցնրին երկու ընկերները:
-Մարտան ինձ համար մի քանի սենդվիչ է պատրաստել: Իսկ դուք ինչ-որ բան ունե՞ք:
-Իհարկե, ես մայրիկիս պատրաստած շոկոլադե թխվածքն եմ բերել և միքիչ լիմոնադ,- ասաց Ջուլիան:
-Ես միայն ժամանակ ունեի խաղող և նարինջ հափշտակելու,- ծիծաղեց Դենը                       Տղաները դեռևս առաջին կտորն էին կերել, երբ մի ահարկու ձայն լսեցին թփերի այն կողմից: Դենը դեպի ձայնը վազեց՝ տեսնելու, թե ինչ է եղել: -Հե՛յ, այստե՛ղ նայեք,- զարմացած բացականչեց նա:
Ջուլիան մոտեցավ նրան և տեսավ տասը տարեկան տղայի: Նա ցնցոտիներով էր և աչքերը արցունքներով էր լցված:
-Ի՞նչ է պատահել,- հարցրեց Թոմը՝ միանալով իր ընկերներին:
-Ի՞նչ է քո անունը,- հարցրեց Դենը:
-Անունս Սեմ է: Ես մայրիկիս հետ գետի մյուս ափում եմ ապրում: Ես խնդրեցի նավավարին, որ ինձ հասնի գետի այս ափ: Ես եկել եմ այստեղ՝ աշխատանք փնտրելու: Իմ մայրը հիվանդ է և մենք ոչինչ չունենք ուտելու: Ես ցանկանում եմ որոշ գումար հավաքեմ, որ մայրիկիս համար դեղ և կերակուր գնեմ,- տխուր ձայնով ասաց տղան:
-Գետի այդ կողմում քեզ ոչ ոք աշխատանք չի՞ տալիս,- զարմանքով հարցրեց Ջուլիան:
Մարդիկ, ովքեր ապրում են այնտեղ, շատ եսասեր են և հոգ չեն տանում ոչ մեկի մասին: Նրանց մեծ մասը հարուստ մարդիկ են մեծ առանձնատներով: Մայրս աշխատում էր, որպես մի հարուստ ծեր կնոջ խնամակալ, նա ստիպված էր դադարեցնել աշխատանքը, քանի որ այևս չէր կարողանում աշխատել: Ոչ ոք չէր ուզում օգնել ինձ, և ես մտածեցի փորձել աշխատանք գտնել գետի այս կողմում,- ասաց տղան՝ մաքրելով աչքերը:
-Ահա՛, վերցրում ուտելիքն ու լիմոնադը և կեր, մինչ մենք կասենք քեզ, թե ինչ անես,- ասաց Թոմը:
Տղան ակնթարթորեն խժռեց սենդվիչները և անհագորեն խմեց լիմոնադը: Թվում էր, թե որոշակի ժամանակ նա ուտելիք չէր կերել:
-Այսպիսով, դու կարող ես օգնել իմ հայրիկին անել արտասովոր աշխատանք ավտոտնակում,- ասաց Դենը:
-Եղբայրս այգում օգնության կարիք ունի,- ոգևորված ասաց Ջուլիան:
Երբ յուրաքանչյուրը խոսեին իրենց հայրիկների հետ, որոշվեց, որ Սեմը մեկ շաբաթվա ընթացքում օգնի երեք ընտանիքներին ևյուրաքանչյուր շաբաթվա վերջում կստանա իր աշխատավարձը: Այդ օրվանից նա սկսեց աշխատել Դենի հոր ավտոտնակում: Նրա նոր գործատուն որոշակի կանխավճար տվեց նրան, որով էլ Սեմը ուտելիք և տեղամիջոց գնեց իր մոր համար: Նա շնորհակալություն հայտնեց երեք ընտանիքներից էլ և խոստացավ հաջորդ օրը վերադառնալ նույն նավավարի հետ, ով բերել էր իրեն այդ օրը: 

Այսպիսով օրերն անցում էին երջանիկ բոլորի համար:

Աղբյուր

էկոլոգիա

անգլերեն

Սթիվեն Հոկինգ

Հռչակավոր Բրիտանացի ֆիզիկոս պրոֆեսոր Տտիվեն Հոկկինգը մահացել է 76 տարեկան հասակում այս տարի: Ծնվել է 1942 թվականին, նա ստացել է առաջին ֆիզիկոսի առաջին աստիճանը Օքսֆորդում և ավարտել է իր հետազոտությունը տիեզերքի մասին Քեմբրիջի համալսարանում: Բջիշկները հայտնաբերեցին նրա մոտ հազվագյուտ շարժիչային նյարդային հիվանդություն, որի պատճառով նա պարալիզացվեց, իսկ հետո իրեն ընդհամենը մի քանի տարվա կյանք տվեցին ապրելու համար: Չնայած նրա հիվանդությանը, նա սկսեց ցնցող հայտնագործություններ անել, մասնավորապես ապացուցելով Էնշտեյնի ընդհանուր հրաբերականությունը, և եւ այն, որ տիեզերքը առաջացել է մեծ պայթյունից եւ վերջանում սեւ անցքերով: Նրա հրատարակաց գիրքը A Brief History of Time-ը վաճառվել է ավելի քան 10 միլիոն օրինակով: Ֆիզիկոսն իր կյանքի ընթացքում արժանացել է բազմաթիվ պատվոգրերի, սակայն հաղորդվել է, որ ռեինկլիում հրաժարվել է գիտության պետական ֆինանսավորման պակասի պատճառով: Հոկկինգը ամուսնացել է 1964 թվականին և ունեցել երեք երեխա: Նրա ընտանիքը նկարագրել է իրեն որպես բացառիկ մարդ, ում աշխատանքը և հայտնագործությունները ապրելու են շատ տարիներ:
Աղբյուր

Սերը կույր է

(թարգմանություն)

« Բարև Լենգ

Ես այսօրվանից պատրաստվում եմ գրել քեզ անգլերենով, քանի որ երկուսս էլ պարապելու կարիք ունենք: Շնորհակալ եմ նամակի համար: Կներես, որ ավելի շուտ ճպատասխանեցի, բայց մեր Բոստոն ժամանելու հաջորդ օրը ես գնացի դպրոց, և շատ զբաղված էի: Ատում եմ այս տեղը: Ինձ ասաց մի բառ անգամ չեմ կարողանում հասկանալ: Նրանց ակցենտները շատ տարօրինակ են:

Շատ եմ կարոտել Շանհայը և շատ եմ կարոտել քեզ հետ մի խմբում նվագելը: «CRASH»-ը երբևէ ամենալավ ռոք խումբն էր: Ես դեռ չեմ գտել ուրիշ մեկին՝ հետը նվագելու համար: Փորձում եմ կիթառ պարապել, սակայն հարևանը, ով ապրում է մեր դիմացում, եկավ և բողոքեց երեկ: Նա բարկացած էր: Ասաց, որ իր աղջիկը ջութակ էր նվագում, և իմ «սարսափելի աղմուկը» անհանգստացնում էր նրան: Ավելի ուշ ես տեսա նրան՝ պատուհանից ինձ նայելիս: Կարծում եմ նա նույնպես ատում է ինձ: Ասե՞ցի քեզ, որ նա իրոք գեղեցիկ է…

Հեյ, ստիպված եմ դադարել գրելը: Հենց նոր Մայրս աշխատանքից վերադարձավ, իսկ ես չեմ վերջացրել տնային աշխատանքս:

Խնդրում եմ շուտ պատասխանիր: Ուզում եմ ավելին լսել այն մասին, թե ինչ ես անում Լոնդոնում: Գտե՞լ ես ինչ-որ մեկին՝ հետը նվագելու համար: Կարողանո՞ւմ ես արդեն հասկանալ ակցենտը:

Դեշի

Հ.Գ. Կարծում եմ, ես սիրահարվե՛լ եմ»:

Աստված կա

Մի մարդ այցելում է վարսավիրանոց, որ մազերը և մորուքը կտրի ինչպես միշտ: Նրանք վարսահարդարի հետ հետաքրքիր զրույցի բռնվեցին: Նրանք խոսում էին տարբեր թեմաներից: Հանկարծ նրանք անդրադարձան Աստծո գոյության թեմային: Վարսահարդարն ասաց.

-Նայի՛ր, ես չեմ հավատում, որ Աստված կա, ինչպես որ դու ես ասում:

-Ինչո՞ւ ես այդպես ասում,- հարցրեց հաճախորդը:

- Ամեն ինչ շատ պարզ է: Ընդամենը հարկավոր է փողոց դուրս գալ, որ հասկանաս՝ Աստված չկա: Ասա՛ ինձ, եթե Աստված լիներ, այսքան հիվանդ մարդիկ կլինեի՞ն: Լքված երեխաներ կլինեի՞ն: Եթե Աստված լիներ, ո՛չ տառապանք կլիներ, ո՛չ ցավ:  Ես չեմ կարող մտածել Աստծո մասին, ով թույլ է տալիս այս ամենը:

Հաճախորդը մի պահ կանգ առավ մտածելու, սակայն չցանկացավ արձագանքել, այսպիսով կանխեց վեճը:

Վարսահարդարը ավարտեց իր աշխատանքը, և հաճախորդը դուրս եկավ վարսավիրանոցից:

Երբ նա դուրս եկավ վարսավիրանոցից, նա մի տղամարդու տեսավ՝ երկար մազերով և մորուքով (թվում էր՝ նա երկար ժամանակ էր՝ ինչ մազերը չէր կտրել և շատ թափթփված էր երևում):

Ապա հաճախորդը նորից ներս մտավ վարսավիրանոց և վարսահարդարին ասաց.

-Գիտե՞ս ինչ: Վարսահարդարներ չկան:

-Ինչպե՞ս կարող են նրանք չլինել,- հարցրեց վարսահարդարը,- ես այստեղ եմ և վարսահարդար եմ:

-Ո՛չ,- բացականչեց հաճախորդը,- նրանք գոյություն չունեն. եթե լինեին, այն փողոցով քայլող մարդու պես երկար և անխնամ մազերով մարդիկ չէին լինի:
-Ճիշտ այդպես,- համաձայնվեց հաճախորդը,- դա է պատճառը: Աստված գոյություն ունի,պարզապես  մարդիկ չեն գնում նրա մոտ և չեն փնտրում նրան, այդ իսկ պատճառով աշխարհում կա այդքանմեծ ցավ և տառապանք:

 

Խոչընդոտներ մեր ճանապարհին

   Ժամանակին մի թագավոր կար, ով մի օև որոշեց քարի մի մեծ կտոր տեղադրել ճանապարհին: Ապա թաքնվեց, որ տեսնի՝ կգտնվի՞ արդյոք մեկը, ով հսկայական քարը կհեռացնի այդտեղից: Թագավորի որոշ ամենահարուստ առևտրականներից և խնամակալներից եկան և պարզապես անցան:
Շատերը բարձրաձայն մեղադրում էին թագավորին՝ ճանապարհը մաքուր չպահելու պատճառով: Բայց նրանցից ոչ ոք ոչինչ չնախաձեռնեց՝ քարը տեղաշարժելու համար:

Հետո մի գյուղացի եկավ, ով բանջարեղենի պարկով բեռնավորված էր: Երբ քարին էր մոտենում, գյուղացին իր բեռը մի կողմ դրեց և փորձեց տեղաշարժել քարը դեպի ճանապարհի մյուս եզրը: Երկար հրելուց և ձգելուց հետո նա վերջապես հաջողության հասավ: Եվ երբ գյուղացին վերցրեց իր բանջարեղենով բեռնավորված պարկը, նկատեց, որ մի քսակ կա այնտեղ, ուր առաջ քարն էր:
Քսակը շատ ոսկի էր պարունակում, և այնտեղ նաև թագավորի կողմից մի գրություն կար, որտեղ էլ ասվում էր՝ ոսկին պատկանւոմ է նրան, ով կհեռացնի քարը ճանապարհից: Գյուղացին սովորեց այքան բան, ինչը ուրիշները երբեք չէին հասկանա:

Յուրաքանչյուր խոչընդոտ հնարավորություն է տալիս բարելավելու իրավիճակը:

Աղբյուրhttp://www.english-for-students.com/parables.html

Երեք ընկեր

Թոմը, Ջուլիան և Դենը մտերիմ ընկերներ էին: Նրանք հաճախում էին միևնույն դպրոցը և նաև հարևաններ էին: Մի օր նրանք որոշեցին քայլել գետի ափով: Նրանք իրենց հետ վորցիրն Դենի կարմիր գնդակը խաղալու համար: Նրանք երկար ժամանակ խաղացին: Երբ նրանք հոգնեցին, նստեցին գետի եզրին, որ հանգստանան: Նրանք նայում էին գետի հոսանքով ընթացող նավակներին:

-Ես ցանկանում եմ մի օր անցնել գետի մյուս ափը նավակով,- ասաց Ջուլիան:
-Մենք կգանք քեզ հետ: Ես հարիկիցս կվերցնեմ ձկնորսական կարթը,- ասացին երկուսը:
    Նրանք որոշակի ժամանակ խաղացին, ապա նստեցին մի մեծ ծառի շվաքի տակ հանգստանալու:
-Թո՛մ, ես քաղցած եմ: Որևիցէ բան ունե՞ս ուտելու,- հարցնրին երկու ընկերները:
-Մարտան ինձ համար մի քանի սենդվիչ է պատրաստել: Իսկ դուք ինչ-որ բան ունե՞ք:
-Իհարկե, ես մայրիկիս պատրաստած շոկոլադե թխվածքն եմ բերել և միքիչ լիմոնադ,- ասաց Ջուլիան:
-Ես միայն ժամանակ ունեի խաղող և նարինջ հափշտակելու,- ծիծաղեց Դենը                       Տղաները դեռևս առաջին կտորն էին կերել, երբ մի ահարկու ձայն լսեցին թփերի այն կողմից: Դենը դեպի ձայնը վազեց՝ տեսնելու, թե ինչ է եղել: -Հե՛յ, այստե՛ղ նայեք,- զարմացած բացականչեց նա:
Ջուլիան մոտեցավ նրան և տեսավ տասը տարեկան տղայի: Նա ցնցոտիներով էր և աչքերը արցունքներով էր լցված:
-Ի՞նչ է պատահել,- հարցրեց Թոմը՝ միանալով իր ընկերներին:
-Ի՞նչ է քո անունը,- հարցրեց Դենը:
-Անունս Սեմ է: Ես մայրիկիս հետ գետի մյուս ափում եմ ապրում: Ես խնդրեցի նավավարին, որ ինձ հասնի գետի այս ափ: Ես եկել եմ այստեղ՝ աշխատանք փնտրելու: Իմ մայրը հիվանդ է և մենք ոչինչ չունենք ուտելու: Ես ցանկանում եմ որոշ գումար հավաքեմ, որ մայրիկիս համար դեղ և կերակուր գնեմ,- տխուր ձայնով ասաց տղան:
-Գետի այդ կողմում քեզ ոչ ոք աշխատանք չի՞ տալիս,- զարմանքով հարցրեց Ջուլիան:
Մարդիկ, ովքեր ապրում են այնտեղ, շատ եսասեր են և հոգ չեն տանում ոչ մեկի մասին: Նրանց մեծ մասը հարուստ մարդիկ են մեծ առանձնատներով: Մայրս աշխատում էր, որպես մի հարուստ ծեր կնոջ խնամակալ, նա ստիպված էր դադարեցնել աշխատանքը, քանի որ այևս չէր կարողանում աշխատել: Ոչ ոք չէր ուզում օգնել ինձ, և ես մտածեցի փորձել աշխատանք գտնել գետի այս կողմում,- ասաց տղան՝ մաքրելով աչքերը:
-Ահա՛, վերցրում ուտելիքն ու լիմոնադը և կեր, մինչ մենք կասենք քեզ, թե ինչ անես,- ասաց Թոմը:
Տղան ակնթարթորեն խժռեց սենդվիչները և անհագորեն խմեց լիմոնադը: Թվում էր, թե որոշակի ժամանակ նա ուտելիք չէր կերել:
-Այսպիսով, դու կարող ես օգնել իմ հայրիկին անել արտասովոր աշխատանք ավտոտնակում,- ասաց Դենը:
-Եղբայրս այգում օգնության կարիք ունի,- ոգևորված ասաց Ջուլիան:
Երբ յուրաքանչյուրը խոսեին իրենց հայրիկների հետ, որոշվեց, որ Սեմը մեկ շաբաթվա ընթացքում օգնի երեք ընտանիքներին ևյուրաքանչյուր շաբաթվա վերջում կստանա իր աշխատավարձը: Այդ օրվանից նա սկսեց աշխատել Դենի հոր ավտոտնակում: Նրա նոր գործատուն որոշակի կանխավճար տվեց նրան, որով էլ Սեմը ուտելիք և տեղամիջոց գնեց իր մոր համար: Նա շնորհակալություն հայտնեց երեք ընտանիքներից էլ և խոստացավ հաջորդ օրը վերադառնալ նույն նավավարի հետ, ով բերել էր իրեն այդ օրը: 

Այսպիսով օրերն անցում էին երջանիկ բոլորի համար:

Աղբյուր

Մաթեմատիկա

հասարակագիտություն

Գրականություն

Պատմություն

Ի՞նչ է Հայոց ցեղասպանությունը 


Օսմանյան կայսրությունում և նրան հարակից շրջաններում 1915-1923 թթ. տեղի ունեցած հայերի զանգվածային բռնագաղթը և կոտորածներն ու բռնի կրոնափոխումն անվանում են Հայոց ցեղասպանություն:

Այդ կոտորածները ծրագրվեցին և կազմակերպվեցին Օսմանյան կայսրությունում երիտթուրքերի, իսկ հետագայում ավարտին հասցվեցին քեմալական կառավարության կողմից:

Միջազգային առաջին արձագանքն այս իրադարձություններին դրսևորվեց Ֆրանսիայի, Ռուսաստանի, Մեծ Բրիտանիայի` 1915թ. մայիսի 24-ի համատեղ հայտարարությամբ, որտեղ հայ ժողովրդի նկատմամբ կատարված բռնությունները բնորոշվեցին որպես «հանցագործություն մարդկության և քաղաքակրթության դեմ»: Կողմերը կատարված հանցագործության համար պատասխանատու էին համարում թուրքական կառավարությանը: 

Ինչու՞ իրագործվեց Հայոց ցեղասպանությունը 

Առաջին համաշխարհային պատերազմի նախօրեին երիտթուրքերի կառավարությունը, ջանալով պահպանել քայքայվող Օսմանյան կայսրության մնացորդները, որդեգրեց պանթուրքիզմի և ազգային միատարր քաղաքականությունը: Այն ծրագրում էր հսկայածավալ մի կայսրության ստեղծում, որը, տարածվելով մինչև Չինաստան, իր մեջ կներառեր Կովկասի, Միջին Ասիայի բոլոր թուրքալեզու ժողովուրդներին: Ծրագիրը նախատեսում էր բոլոր քրիստոնյա ու իսլամացված և այլ փոքրամասնությունների թրքացում: Հայ բնակչությունը դիտվում էր հիմնական խոչընդոտ այս ծրագրի իրականացման ճանապարհին: 

1908 թ. երիտթուրքերի հեղափոխության արդյունքում վերականգնված Սահմանադրությունը հավասար իրավունքներ էր սահմանել Օսմանյան կայսրության բոլոր քաղաքացիներին: Հայերը ոգևորությամբ ընդունեցին այս հնարավորությունը, սակայն նախկինում իրավազուրկ հպատակների կարգավիճակի հնարավոր փոփոխությունն էլ ավելի մեծացրեց թուրքերի թշնամանքը քրիստոնյաների հանդեպ: Այդ թշնամանքը ձևավորվել էր վաղուց, քանի որ նույնիսկ իրավազուրկ պայմաններում կայսրության հայ բնակչությունը աննախադեպ հասարակական, մշակութային և տնտեսական զարգացում էր ապահովում: Ցեղասպանությունը միջոց էր կասեցնելու այդ վերելքն ու ազգային առաջադիմությունը, ինչպես նաև տիրանալու տասնամյակների աշխատանքով ստեղծված հայկական հարստությանը: Թեև Հայոց ցեղասպանությունը ծրագրվել էր դեռևս 1910-1911 թվականներին Սալոնիկում տեղի ունեցած ժողովների ընթացքում, սակայն երիտթուրքերն այն իրականացնելու համար որպես հարմար առիթ օգտագործեցին Առաջին համաշխարհային պատերազմը: 

Որքա՞ն մարդ նահատակվեց Հայոց ցեղասպանության ընթացքում 

Առաջին համաշխարհային պատերազմի նախօրեին Օսմանյան կայսրությունում ապրում էր երկու միլիոնից ավելի հայ: Շուրջ մեկուկես միլիոն հայ սպանվեց 1915-1923 թթ., իսկ մնացյալ հատվածը կա՛մ բռնի կերպով հավատափոխ եղավ, կա՛մ ապաստան գտավ տարբեր երկրներում: 

Ցեղասպանության իրագործման կառուցակարգը 

Ցեղասպանությունը մարդկանց կազմակերպված բնաջնջումն է` նրանց կոլեկտիվ գոյությանը վերջ դնելու հիմնական նպատակով: Հետևաբար, ցեղասպանության իրագործման համար անհրաժեշտ է կենտրոնացված ծրագիր և դրա իրագործման ներքին կառուցակարգ(մեխանիզմ), ինչն էլ ցեղասպանությունը դարձնում է պետական հանցագործություն. միայն պետությունն է օժտված այն բոլոր ռեսուրսներով, որոնք կարելի է օգտագործել այս քաղաքականությունն իրականացնելու համար: 

Հայոց ցեղասպանության իրագործման առաջին փուլը մոտ 60.000-100.000 հայ տղամարդկանց զորակոչն էր օսմանյան բանակ, նրանց զինաթափումն ու սպանությունը թուրք զինակիցների կողմից: 1915թ. ապրիլի 24-ին սկսված ձերբակալությունը (հիմնականում Օսմանյան կայսրության մայրաքաղաք Կոստանդնուպոլսում) և դրան հետևած գավառային հարյուրավոր հայ մտավորականների ու ազգային ընտրանու ոչնչացումը հայ բնակչության բնաջնջման երկրորդ փուլն էր: Հետագայում աշխարհասփյուռ հայերը ապրիլի 24-ը սկսեցին նշել որպես Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակի օր: 

Ցեղասպանության երրորդ փուլը նշանավորվեց կանանց, երեխաների, ծերերի տեղահանությամբ ու ջարդերով, դեպի սիրիական անապատ: Տեղահանության ընթացքում հարյուրհազարավոր մարդիկ սպանվեցին թուրք զինվորների, ոստիկանների, քրդական ավազակախմբերի ու տեղի բնակչության կողմից, մյուսները մեռան սովից, համաճարակային հիվանդություններից: Հազարավոր կանայք ու երեխաներ ենթարկվեցին բռնության: Տասնյակ հազարավոր մարդիկ բռնի կերպով հավատափոխ եղան` դառնալով մուսուլման: 

Հայոց ցեղասպանության վերջին փուլը իր իսկ հայրենիքում կատարված հայ ժողովրդի ցեղասպանության համընդհանուր և բացարձակ ժխտումն է թուրքական կառավարության կողմից: Չնայած Հայոց ցեղասպանության միջազգային դատապարտման շարունակվող գործընթացին` Թուրքիան շարունա¬կում է ամեն կերպ պայքարել Հայոց ցեղասպանության ճանաչման դեմ, պատմության նենգափոխման, հակահայ քարոզչության, քաղաքական և տնտեսական, լոբբինգի և այլ միջոցներով:

Բրեստ Լիտովսկու պայմանագիր

Կան պատմական իրադարձություններ, որոնց հայությունն անմիջական մասնակցություն չի ունեցել, սակայն դրանք ոչ անմիջականորեն, բայց էապես ազդել են հայ ժողովրդի ճակատագրի վրա: Նման իրադարձությունների շարքը կարելի է դասել 1918 թվականի մարտի 3-ին կնքված Բրեստ-Լիտովսկի բազմակողմ հաշտության պայմանագիրը: Այդ պայմանագիրը կնքվեց Խորհրդային Ռուսաստանի, Օսմանյան կայսրության, Գերմանական կայսրության, Ավստրո-Հունգարիայի, Բուլղարիայի թագավորության միջև: Պայմանագիրը կնքվել է իրավահավասար հինգ լեզուներով՝ ռուսերեն, գերմաներեն, հունգարերեն, թուրքերեն, բուլղարերեն: Ճիշտ է, պայմանագրում հանդես է գալիս հինգ պետություն, սակայն այն համարվում է երկկողմ, քանզի իրավական առումով կնքված է Խորհրդային Ռուսաստանի և Առաջին համաշխարհային պատերազմում որպես դաշնակիցներ հանդես եկող Առանցքի երկրների (Քառյակ դաշինք) միջև: Սույն պայմանագրով Խորհրդային Ռուսաստանն իրեն պարտված էր ճանաչում պատերազմում և դուրս էր գալիս պատերազմից: Բրեստ-Լիտովսկի պայմանագիրն առաջին հերթին խայտառակ պայմանագիր էր Խորհրդային Ռուսաստանի համար: Դա բոլշևիկյան իշխանությունների իրականացրած առաջին մեծ հարվածն էր Ռուսաստանին և ոչ միայն Ռուսաստանին: Գրավելով իշխանությունը՝ բոլշևիկներն անմիջապես ցույց տվեցին, որ իրենց համար չկան սրբություններ ու սահմաններ: Նրանք պատրաստ էին զոհաբերել ամեն ինչ հանուն իշխանության պահպանման և ամրապնդման: Առաջին համաշխարհային պատերազմում, մինչև 1917 թվականի գարունը, Ռուսաստանը հաղթում էր թե՛ Արևմտյան, թե՛ Կովկասյան ճակատներում: Ռուսական զորքերը արևմուտքում և Բալկաններում գերակա դիրքեր ունեին թշնամիների նկատմամբ, իսկ Կովկասյան ռազմաճակատում, աջակից ունենալով հայությանը, գրավել էին ողջ Արևմտյան Հայաստանը: Սակայն 1917 թվականի փետրվարին Ռուսաստանում հեղափոխությունը հաղթանակեց, և Ժամանակավոր կառավարությունը երկրի ներքին խնդիրներին անդրադառնալու համար ստիպված էր զինադադար խնդրել: Իսկ 1917 թվականի հոկտեմբերին բոլշևիկները գրավեցին իշխանությունն ու ստանձնեցին հսկայական երկրի միանձնյա կառավարումը: Ռուսաստանում քաղաքացիական պատերազմ սկսվեց: Լենինի կառավարությունը պատրաստ էր մեծ զիջումների և անպատիվ խաղաղության գնով բոլոր ուժերն ուղղել Ռուսաստանի ներքին խնդիրների լուծմանը և քաղաքացիական պատերազմում բոլշևիկների հաղթանակն ապահովելուն: Արդեն 1917 թվականի դեկտեմբերի 9-ին Ռուսաստանը Բրեստ-Լիտովսկում, իր նախկին դաշնակիցներից անջատ, բանակցություններ սկսեց Առանցքի երկրների հետ: Ռուսներն իրենք էին խաղաղության դիմաց հողեր առաջարկում նախկին թշնամիներին՝ պատրաստ մեծ զոհողությունների գնով ապահովել այնքան բաղձալի խաղաղությունը՝ Ռուսաստանում բոլշևիկյան իշխանության հաստատման ու ամրապնդման համար: Լենինի լիազորությամբ բոլշևիկների կողմից բանակցությունները վարում էր ազգությամբ հրեա դիվանագետ Իոֆֆեն: Պայմանագրի՝ Գերմանիայի կողմից առաջ քաշած նախագծով Մերձբալթիկան և Լեհաստանն անցնում էին Գերմանիային: Համաշխարհային պատմության մեջ դժվար է գտնել ևս մեկ նման դեպք, երբ պատերազմում պարտված ու ջախջախված երկիրը (Գերմանիան), ուղղակի բախտի բերմամբ, մեծ ձեռքբերումներ է ունենում և պատերազմից դուրս գալիս որպես հաղթող երկիր: Օգտվելով Ռուսաստանի թուլությունից՝ բանակցությունների ժամանակ Քառյակ միության երկրներն ավելի մեծ պահանջներ դրեցին Ռուսաստանի առջև, ինչը կատարելուց բոլշևիկները հրաժարվեցին, այնուամենայնիվ, հետ քաշեցին զորքերը այն բնագծերը, որոնք պատրաստ էին զիջել: Սակայն դա դաշնակիցներին չխանգարեց փետրվար ամսին ողջ ճակատով դարձյալ հարձակման անցնել, ինչը ստիպեց Ռուսաստանին հաշտության պայմանագիրը ստորագրել Գերմանիայի պահանջներին համապատասխան: Փետրվարի 22-ին կնքվեց զինադադար և Ռուսաստանին տրվեց 48 ժամ վերջնագիրը ստորագրելու համար: Ի վերջո, Ռուսաստանը տեղի տվեց, և Պետերբուրգից Բրեստ մեկնեց բոլշևիկյան կուսակցության ներկայացուցիչ, ազգությամբ հրեա Սոկոլնիկովը՝ ստորագրելու Բրեստ-Լիտովսկի խայտառակ պայմանագիրը: Պայմանագիրը ստորագրվեց մարտի 3-ին և Ռուսաստանի կողմից վավերացվեց մարտի 8-ին՝ ՌԿ(բ)Կ 7-րդ համագումարում: Ռուսաստանը ոչ միայն հսկայական տարածքներ էր զիջում արևմուտքում, այլև պարտավորվում էր Թուրքիային վերադարձնել Առաջին աշխարհամարտի ժամանակ գրաված հայկական հողերը: Ավելին, Ռուսաստանի կառավարությունը պատրաստակամություն էր հայտնում թուրքերին վերադարձնել նաև 1878 թվականին Ադրիանապոլսի և Բեռլինի պայմանագրերով Ռուսաստանին կցված Կարսի, Արդահանի շրջանները: Ի դեպ, Բրեստ-Լիտովսկի պայմանագրում Հայկական հարցին վերաբերում է 4-րդ հոդվածը: Ուշագրավ է, որ Կարսի և Արդահանի շրջանները Թուրքիային հանձնելու պահանջը ներկայացրին ոչ թե Թուրքիայի, այլ Գերմանիայի ներկայացուցիչները: Ընդհանուր առմամբ, Ռուսաստանը կորցրեց շուրջ 1 միլիոն քկմ տարածք, իր բնակչության շուրջ կեսը, նախկին ռուսական կայսրության տնտեսական հզորությունների երրորդ մասը: Սակայն Ռուսաստանի նվաստացումները Բրեստ-Լիտովսկի հաշտությամբ չավարտվեցին: 1918 թվականի օգոստոսին Բեռլինում կնքված համաձայնագրով բոլշևիկները պարտավորվեցին Գերմանիային վճարել հսկայական՝ 6 միլիոն մարկ ռազմատուգանք: Բրեստ-Լիտովսկի հաշտության պայմանագիրը ողբերգություն էր ոչ միայն Ռուսաստանի, այլև շատ ուրիշ ազգերի, հատկապես՝ հայերի համար: Հայությունը, որ այս պատերազմի հետ շատ մեծ հույսեր էր կապում և իր ազգային իղձերի իրականացումը տեսնում էր Ռուսաստանի հետ, հասկացավ, որ հերթական անգամ դավաճան ռուսների լարած թակարդում է հայտնվել: Միաժամանակ Անդրկովկասում ձևավորվել էր առանձին իշխանություն՝ Անդրկովկասյան Սեյմը, որը չճանաչեց Բրեստ-Լիտովսկի պայմանագրի՝ հայկական հողերի մասին հոդվածները: Այդ հոդվածները քննարկելու համար Տրապիզոնում Սեյմի ներկայացուցիչները (Չխենկելի, իսկ հայկական կողմից՝ Ա.Խատիսյան, Հովհ.Քաջազնունի) մարտի 17-ին առանձին բանակցություններ սկսեցին Թուրքիայի հետ: Թուրքերը պահանջում էին Անդրկովկասի անկախությունը Ռուսաստանից, Կարսի և Արդահանի մարզերի հանձնումը, ինչպես նաև հրաժարվում էին հայկական ցանկացած ինքնավարության նախագծից, թեկուզ՝ Թուրքիայի կազմում: Չխենկելին, ունենալով արտակարգ լիազորություններ, պատրաստակամություն հայտնեց բավարարել թուրքերի բոլոր պահանջները: Ապրիլի 9-ին Անդրկովկասն անկախ հռչակվեց: Սակայն դրանով բանակցություններն ավարտվեցին, քանի որ Սեյմի հայ պատվիրակությունը հրաժարվեց ընդունել թուրքական պահանջները: Այս խայտառակ պայմանագրի գործածությունը, բարեբախտաբար, կանխվեց ռազմաճակատում Անտանտի երկրների զորքերի հաջողությունների շնորհիվ: Նախ՝ 1918 թվականի նոյեմբերի 18-ին, Գերմանիայում հեղափոխություն տեղի ունեցավ, որի արդյունքում նոյեմբերի 13-ին Բրեստ-Լիտովսկի հաշտությունը չեղյալ հայտարարվեց, առհասարակ Գերմանիան, իրեն պարտված ճանաչելով, դուրս եկավ պատերազմից: Իսկ Օսմանյան Թուրքիան, իրեն պարտված ճանաչեց պատերազմում և 1918 թվականի հոկտեմբերի 30-ին ստորագրեց Մուդրուսի հաշտության պայմանագիրը, որով հրաժարվեց Բրեստ-Լիտովսկի պայմանագրից:

Նյութերը մասնակի կամ ամբողջությամբ մեջբերելիս ակտիվ` հիպերլինքով հղումը Ankakh.com-ին պարտադիր է:

Թարգմանություն

Աստված կա

Մի մարդ այցելում է վարսավիրանոց, որ մազերը և մորուքը կտրի ինչպես միշտ: Նրանք վարսահարդարի հետ հետաքրքիր զրույցի բռնվեցին: Նրանք խոսում էին տարբեր թեմաներից: Հանկարծ նրանք անդրադարձան Աստծո գոյության թեմային: Վարսահարդարն ասաց.

-Նայի՛ր, ես չեմ հավատում, որ Աստված կա, ինչպես որ դու ես ասում:

-Ինչո՞ւ ես այդպես ասում,- հարցրեց հաճախորդը:

- Ամեն ինչ շատ պարզ է: Ընդամենը հարկավոր է փողոց դուրս գալ, որ հասկանաս՝ Աստված չկա: Ասա՛ ինձ, եթե Աստված լիներ, այսքան հիվանդ մարդիկ կլինեի՞ն: Լքված երեխաներ կլինեի՞ն: Եթե Աստված լիներ, ո՛չ տառապանք կլիներ, ո՛չ ցավ:  Ես չեմ կարող մտածել Աստծո մասին, ով թույլ է տալիս այս ամենը:

Հաճախորդը մի պահ կանգ առավ մտածելու, սակայն չցանկացավ արձագանքել, այսպիսով կանխեց վեճը:

Վարսահարդարը ավարտեց իր աշխատանքը, և հաճախորդը դուրս եկավ վարսավիրանոցից:

Երբ նա դուրս եկավ վարսավիրանոցից, նա մի տղամարդու տեսավ՝ երկար մազերով և մորուքով (թվում էր՝ նա երկար ժամանակ էր՝ ինչ մազերը չէր կտրել և շատ թափթփված էր երևում):

Ապա հաճախորդը նորից ներս մտավ վարսավիրանոց և վարսահարդարին ասաց.

-Գիտե՞ս ինչ: Վարսահարդարներ չկան:

-Ինչպե՞ս կարող են նրանք չլինել,- հարցրեց վարսահարդարը,- ես այստեղ եմ և վարսահարդար եմ:

-Ո՛չ,- բացականչեց հաճախորդը,- նրանք գոյություն չունեն. եթե լինեին, այն փողոցով քայլող մարդու պես երկար և անխնամ մազերով մարդիկ չէին լինի:
-Ճիշտ այդպես,- համաձայնվեց հաճախորդը,- դա է պատճառը: Աստված գոյություն ունի,պարզապես  մարդիկ չեն գնում նրա մոտ և չեն փնտրում նրան, այդ իսկ պատճառով աշխարհում կա այդքանմեծ ցավ և տառապանք:

 

Խոչընդոտներ մեր ճանապարհին

   Ժամանակին մի թագավոր կար, ով մի օև որոշեց քարի մի մեծ կտոր տեղադրել ճանապարհին: Ապա թաքնվեց, որ տեսնի՝ կգտնվի՞ արդյոք մեկը, ով հսկայական քարը կհեռացնի այդտեղից: Թագավորի որոշ ամենահարուստ առևտրականներից և խնամակալներից եկան և պարզապես անցան:
Շատերը բարձրաձայն մեղադրում էին թագավորին՝ ճանապարհը մաքուր չպահելու պատճառով: Բայց նրանցից ոչ ոք ոչինչ չնախաձեռնեց՝ քարը տեղաշարժելու համար:

Հետո մի գյուղացի եկավ, ով բանջարեղենի պարկով բեռնավորված էր: Երբ քարին էր մոտենում, գյուղացին իր բեռը մի կողմ դրեց և փորձեց տեղաշարժել քարը դեպի ճանապարհի մյուս եզրը: Երկար հրելուց և ձգելուց հետո նա վերջապես հաջողության հասավ: Եվ երբ գյուղացին վերցրեց իր բանջարեղենով բեռնավորված պարկը, նկատեց, որ մի քսակ կա այնտեղ, ուր առաջ քարն էր:
Քսակը շատ ոսկի էր պարունակում, և այնտեղ նաև թագավորի կողմից մի գրություն կար, որտեղ էլ ասվում էր՝ ոսկին պատկանւոմ է նրան, ով կհեռացնի քարը ճանապարհից: Գյուղացին սովորեց այքան բան, ինչը ուրիշները երբեք չէին հասկանա:

Յուրաքանչյուր խոչընդոտ հնարավորություն է տալիս բարելավելու իրավիճակը:

Աղբյուրhttp://www.english-for-students.com/parables.html

Երեք ընկեր

Թոմը, Ջուլիան և Դենը մտերիմ ընկերներ էին: Նրանք հաճախում էին միևնույն դպրոցը և նաև հարևաններ էին: Մի օր նրանք որոշեցին քայլել գետի ափով: Նրանք իրենց հետ վորցիրն Դենի կարմիր գնդակը խաղալու համար: Նրանք երկար ժամանակ խաղացին: Երբ նրանք հոգնեցին, նստեցին գետի եզրին, որ հանգստանան: Նրանք նայում էին գետի հոսանքով ընթացող նավակներին:

-Ես ցանկանում եմ մի օր անցնել գետի մյուս ափը նավակով,- ասաց Ջուլիան:
-Մենք կգանք քեզ հետ: Ես հարիկիցս կվերցնեմ ձկնորսական կարթը,- ասացին երկուսը:
    Նրանք որոշակի ժամանակ խաղացին, ապա նստեցին մի մեծ ծառի շվաքի տակ հանգստանալու:
-Թո՛մ, ես քաղցած եմ: Որևիցէ բան ունե՞ս ուտելու,- հարցնրին երկու ընկերները:
-Մարտան ինձ համար մի քանի սենդվիչ է պատրաստել: Իսկ դուք ինչ-որ բան ունե՞ք:
-Իհարկե, ես մայրիկիս պատրաստած շոկոլադե թխվածքն եմ բերել և միքիչ լիմոնադ,- ասաց Ջուլիան:
-Ես միայն ժամանակ ունեի խաղող և նարինջ հափշտակելու,- ծիծաղեց Դենը                       Տղաները դեռևս առաջին կտորն էին կերել, երբ մի ահարկու ձայն լսեցին թփերի այն կողմից: Դենը դեպի ձայնը վազեց՝ տեսնելու, թե ինչ է եղել: -Հե՛յ, այստե՛ղ նայեք,- զարմացած բացականչեց նա:
Ջուլիան մոտեցավ նրան և տեսավ տասը տարեկան տղայի: Նա ցնցոտիներով էր և աչքերը արցունքներով էր լցված:
-Ի՞նչ է պատահել,- հարցրեց Թոմը՝ միանալով իր ընկերներին:
-Ի՞նչ է քո անունը,- հարցրեց Դենը:
-Անունս Սեմ է: Ես մայրիկիս հետ գետի մյուս ափում եմ ապրում: Ես խնդրեցի նավավարին, որ ինձ հասնի գետի այս ափ: Ես եկել եմ այստեղ՝ աշխատանք փնտրելու: Իմ մայրը հիվանդ է և մենք ոչինչ չունենք ուտելու: Ես ցանկանում եմ որոշ գումար հավաքեմ, որ մայրիկիս համար դեղ և կերակուր գնեմ,- տխուր ձայնով ասաց տղան:
-Գետի այդ կողմում քեզ ոչ ոք աշխատանք չի՞ տալիս,- զարմանքով հարցրեց Ջուլիան:
Մարդիկ, ովքեր ապրում են այնտեղ, շատ եսասեր են և հոգ չեն տանում ոչ մեկի մասին: Նրանց մեծ մասը հարուստ մարդիկ են մեծ առանձնատներով: Մայրս աշխատում էր, որպես մի հարուստ ծեր կնոջ խնամակալ, նա ստիպված էր դադարեցնել աշխատանքը, քանի որ այևս չէր կարողանում աշխատել: Ոչ ոք չէր ուզում օգնել ինձ, և ես մտածեցի փորձել աշխատանք գտնել գետի այս կողմում,- ասաց տղան՝ մաքրելով աչքերը:
-Ահա՛, վերցրում ուտելիքն ու լիմոնադը և կեր, մինչ մենք կասենք քեզ, թե ինչ անես,- ասաց Թոմը:
Տղան ակնթարթորեն խժռեց սենդվիչները և անհագորեն խմեց լիմոնադը: Թվում էր, թե որոշակի ժամանակ նա ուտելիք չէր կերել:
-Այսպիսով, դու կարող ես օգնել իմ հայրիկին անել արտասովոր աշխատանք ավտոտնակում,- ասաց Դենը:
-Եղբայրս այգում օգնության կարիք ունի,- ոգևորված ասաց Ջուլիան:
Երբ յուրաքանչյուրը խոսեին իրենց հայրիկների հետ, որոշվեց, որ Սեմը մեկ շաբաթվա ընթացքում օգնի երեք ընտանիքներին ևյուրաքանչյուր շաբաթվա վերջում կստանա իր աշխատավարձը: Այդ օրվանից նա սկսեց աշխատել Դենի հոր ավտոտնակում: Նրա նոր գործատուն որոշակի կանխավճար տվեց նրան, որով էլ Սեմը ուտելիք և տեղամիջոց գնեց իր մոր համար: Նա շնորհակալություն հայտնեց երեք ընտանիքներից էլ և խոստացավ հաջորդ օրը վերադառնալ նույն նավավարի հետ, ով բերել էր իրեն այդ օրը: 

Այսպիսով օրերն անցում էին երջանիկ բոլորի համար:

Աղբյուր