Շաբաթվա առաջադրանքները՝ 02-06.05.2017
- Տրված նախադասությունները ձևի և իմաստի ի՞նչ տարբերություն ունեն:
Ֆրանսիացի գիտնականները պարզեցին, որ երկրագնդի բնակչությունը խոսում է երկու հազար յոթ հարյուր իննսունվեց լեզվով (չհաշվախ յոթ-ութ հազար բարբառը):
Ֆրանսիացի գիտնականները պարզել են, որ երկրագնդի բնակչությունը խոսում է երկու հազար յոթ հարյուր իննսունվեց լեզվով (չհաշված յոթ-ութ հազար բարբառը):
Ֆրանսիացի գիտնականները պարզում են, որ երկրագնդի բնակչությունը խոսում է երկու հազար յոթ հարյուր իննսունվեց լեզվով (չհաշված յոթ-ութ հազար բարբառը):
Ֆրանսիացի գիտնականները պարզեցին, որ երկրագնդի բնակչությունը խոսում էր երկու հազար յոթ հարյուր իննսունվեց լեզվով (չհաշված յոթ-ութ հազար բարբառը):
Ֆրանսիացի գիտնականները կպարզեն, որ երկրագնդի բնակչությունը խոսել է երկու հազար յոթ հարյուր իննսունվեց լեզվով (չհաշված յոթ-ութ հազար բարբառը):
Ֆրանսիացի գիտնականները կպարզեն, որ երկրագնդի բնակչությունը խոսում է երկու հազար յոթ հարյուր իննսունվեց լեզվով (չհաշված յոթ-ութ հազար բարբառը):
Ֆրանսիացի գիտնականները կպարզեն, որ երկրագնդի բնակչությունը խոսելու է երկու հազար յոթ հարյուր իննսունվեց լեզվով (չհաշված յոթ-ութ հազար բարբառը):
Ֆրանսիացի գիտնականները պարզել են, որ երկրագնդի բնակչությունը խոսելու է երկու հազար յոթ հարյուր իննսունվեց լեզվով (չհաշված յոթ-ութ հազար բարբառը):
- Ձեր դասարանի մասին պատմի´ր և պատմությունդ վերնագրի´ր: Այնպե´ս արա, որ պատմությանդ մեջ տրված հարցերի պատասխաններն էլ լինեն:
ա) ինչպիսի՞ մարդկանց խումբ է,
Լավ, ուրախ, զվարդ, մի քիչ գժոտ և ընկերասեր։
բ) ինչո՞վ եք իրար նման,
Մենք իրար հետ շուտ ենք համաձայնվում։
գ) ինչո՞վ եք տարբերվում,
Համարիա ամեն ինչով։
դ) ի՞նչն է ձեզ կապում:
Մեր դասարանը կազմվաած է 2 տարբեր բեվեռներից ենք, առաջի խուբը սիրում է գնալ զբօսնելու դասարաի հետ և միանում է ամեն հավագներին։ Երկրորդ խումբը սիրում է առանձնանալ դասարանից և այսպես ասած թանգացնել իրենց։ Բայց առաջին խումբը ուշադրություն չի դարձնում երկրորդ խումբի վրա։
- Տրված բառերն ու արտահայտությունները հոմանիշներով փոխարինի´ր: Ստացված և տրված տեքստերը համեմատիր. ո՞րն է՝
ա) ավելի խոսակցական,
բ) ավելի վերամբարձ:
Լիբիական մեռյալ անապատի տաք ավազուտներում, տասնյակ կիլոմետրեր զարմանալի կանոնավոր սարեր են երևում: Բուրգերն են՝ եգիպտական փարավոնների դամբարանները: Վիթխարի ու վեհասքանչ այդ բուրգերը կարծես անապատի ավազներից են հառնում ու ճնշում մարդուն իրենց արտասովոր չափերով ու խիստ ուրվագծերով: Բուրգի ստորոտում կանգնած՝ դժվար է պատկերացնել, որ այդ հսկայական քարե սարերը մարդու ձեռքով են կերտված: Ժամանակին դրանք քարերի առանձին մեծ բեկորներով են կառուցվել: Ժամանակակից երեխաները այդպես խորանարդիկներով են բուրգեր կառուցում:
Լիբիական մեռյալ անապատի տաք ավազուտներում, տասնյակ կիլոմետրեր զարմանալի կանոնավոր սարեր են երևում: Բուրգերն են՝ եգիպտական փարավոնների դամբարանները: Վիթխարի ու վեհասքանչ այդ բուրգերը կարծես անապատի ավազներից են հառնում ու ճնշում մարդուն իրենց արտասովոր չափերով ու խիստ ուրվագծերով: Բուրգի ստորոտում կանգնած՝ դժվար է պատկերացնել, որ այդ հսկայական քարե սարերը մարդու ձեռքով են կերտված: Ժամանակին դրանք քարերի առանձին մեծ բեկորներով են կառուցվել: Ժամանակակից երեխաները այդպես խորանարդիկներով են բուրգեր կառուցում:
Թագավորների, քարաբեկորով, ստվերագծերով, ավազաների մեջ, մտածել, ճզմում են, ելնում են, ձգվում են, ահռելի, մեծասքանչ, ասես թե, անսովոր, ներքև, ձեռակերտ, մեր օրերում, այն ժամանակ:
- Ըստ տրված հետևության, տեսած, լսած կամ կարդացած մի պատմություն պատմի´ր:
Ամեն ինչ իր ժամանակին է գեղեցիկ:
Ամեն ինչ իր ժամանակին է գեղեցիկ և հետաքրքիր:Օրինակ՝ Երեհաները մանուկ ժամանակ ուզում են շուտ մեծանալ, իսկ երեխաները 12-14 շատ ժամանակ ուզում են լինեն փոքիրկ։ Փոքրիկները չէին կարող պատկերացնել թե ինչպիսի դժվարություն է դա։ Բայց այդ պրոցեսը շատ գեղեցիկ է, և հետաքրքիր։ Թե ինչպես է երեխան մեծանում հասունանում, դառնում խելացի և այլն։ Այդ պրոցեսըամենագեղեցիկն է իմ կարծիքով ծնողների համար։
- Նախադասությունն այնպե´ս փոխիր, որ ընդգծված բառը փակագծում տրված ձևով լինի (նախադասության մյուս գոյականների ձևերը կարող ես փոխել):
Վաղուց ի վեր դելֆիններց մասին հեքիաթների նման զարմանահրաշ պատմություններ են պատմում: (դելֆիններից, հեքիաթներ)
Վաղուց ի վեր դելֆիններց հեքիաթների նման զարմանահրաշ պատմություններ են պատմում: (դելֆիններից, հեքիաթներ)
Հունական լեգենդը մի դելֆինի մասին է պատմում, որն ամեն օր մի տղայի ծովածոցովտանում էր դպրոց ու հետ բերում: (լեգենդի, դելֆին, ծովածոցը(ն))
Ըստ Հունական լեգենդի մի դելֆին պատմում էր, որն ամեն օր մի տղայի տանում էրծովածոցոն դպրոց ու հետ բերում: (լեգենդի, դելֆին, ծովածոցը(ն))
Նոր Զելանդիայի ծովածոցում, անունը Պիլորուս Ջեկ մի դելֆին երեսուն տարի շարունակ ուղեկցում էր նավերին, և նրա պաշտպանությունը հատուկ օրենքով էր մշակվել: (Նոր Զելանդիայի, անունը, պաշտպան՝ությունը, օրենքով):
- Ամենա և անգույն ածանցներով կազմված ածականների իմաստները համեմատի´ր. ո՞ր ածանցն է չափազանց շատի իմաստ հաղորդում, ո՞րը՝ ամենաշատի (նրանց հետ գործածված գոյականի ձևին էլ ուշադրությո´ւն դարձրու):
Թանգարանում հնագույն գործիքներ են պահվում: Այդ դամբարանից գիտությանը հայտնի չափազանց հին գործիքները գտան:
Ամենադժվար խնդիր են տվել ինձ: Գրքի դժվարագույն խնդիրը սա է:
Ամենափոքր ձկներ են լողում իմ ակվարիումում: Իմ ակվարիումի փոքրագույն ձուկն է սա:
- Տուն բազմիմաստ բառը նախադասությունների մեջ գործածի´ր քեզ հայտնի բոլոր իմաստներով:
Ես այսօր տանը չէմ լինելու։
Մեր տան օջախը շատ մեծ է և հարմարավետ։
- Ընդգծված դերանունները փոխարինի´ր համապատասխան հոդերով (եթե պետք է՝ կարող ես նախադասությունից բառ հանել):
Քո ընկերը մենակ քայլում էր փոշեծածկ ճանապարհով:
ընկերտ մենակ քայլում էր փոշեծածկ ճանապարհով:
Իմ որսն իր ոտքով եկավ:
որսս իր ոտքով եկավ:
Մենք, այսինքն՝ ծովափի բնակիչները, ծովից ենք հանում մեր սերունդն ու հարստությունը:
ծովափի բնակիչներս, ծովից ենք հանում մեր սերունդն ու հարստությունը:
Դու՝ մեր ամենաուժեղ մարզիկը, հաղթանակով պիտի գաս:
ամենաուժեղ մարզիկտ, հաղթանակով պիտի գաս:
Ես ծեր որսորդ եմ ու կյանքում շատ բան եմ տեսել:
ծեր որսորդս եմ ու կյանքում շատ բան եմ տեսել:
Դուք՝ մեր շնորհալի տղաները, ձեր խոսքը դեռ չեք ասել:
շնորհալի տղաներդ, խոսքներդ դեռ չեք ասել:
Քո սիրտը քա´ր է, քար:
սիրտտ քա´ր է, քար:
Ձեր ձեռքն ընկնողին պրծում չկա:
- Ընդգծված բառերը փոխի´ր՝ առանց նախադասության միտքը փոխելու:
Թանգարանի սրահներից յուրաքանչյուրում ցուցադրվող վաթսուն առարկա կա:
Դպրոցի բոլոր դասարաններում տասնհինգական սեղան է դրված:
Ամեն մի երամում տասնհինգ կռունկ է:
Այդտեղ յուրաքանչյուր գետ երեք վտակ ունի:
- Բառակապակցություններ կազմի´ր՝ հարցում արտահայտող բառերը գոյականներով փոխարինելով:
Հնարավորություն ունենալ՝ ինչի՞:
Հնարավորություն ընձեռել (տալ)՝ ինչի՞:
Նպատակ ունենալ՝ ինչի՞:
Աշխատանք, խաղ, ուսում, հանգիստ, գործել, խաղալ, սովորել, հանգստանալ (կարող ես շարունակել):
Հարցին պատասխանող բառը բայից առա՞ջ գրեցիր, թե՞ հետո: Ո՞ր դեպքում է բայից առաջ գրելն ավելի բարեհունչ:
- Ընդգծված բառերն ու արտահայտությունները հոմանիշներով փոխարինիր այնպե´ս, որ տեքստի ոճն ավելի վերամբարձ դառնա (ըստ անհրաժեշտության՝ կարող ես բառեր հանել, բառեր, բառաձևեր կամ բառերի դասավորություն փոխել):
Հին Բաբելոնի հարստությունն ու պերճությունը դեպի իրենց գրավում էին ճամփորդներին: Նրանք գալիս էին իրենց աչքերով տեսնելու քաղաքի զարմանահրաշ պարիսպները, որոնց վրայով մի քանի կառք կարող էր կողք-կողքի ընթանալ:
Սակայն ճամփորդներին ամենից ավելի հրապուրում էր Նաբուգոդոնոսոր թագավորի հիասքանչ պալատը: Պալատի կողքին բարձրանում էր ապշեցուցիչ մի շինություն կախովի այգիները: Թագավորը դրանք արարել էր իր սիրելի կնոջ համար: Թագուհին մեդացի էր՝ իր հայրենիքի կանաչ սարերին ու անտառներին սովոր: Տոդ ու անտառազուրկ Բաբելոնում կարոտում էր Մեդիայի լեռնային անտառների հովին ու ստվերին: Կնոջ տխրությունը նվազեցնելու համար Նաբուգոդոնոսորը որոշեց նրան կարծես լեռներից բերված ամբողջ մի օազիս նվիրել: Եվ կամարակապ չորս հարկերից բաղկացած լայն աշտարակի վրա ստեղծվեցին հայտնի կախովի պարտեզները: Հասարակ մահկանացնուներ համար պարտեզները մտնելը անհնարին էր. չէ՞ որ դրանք արգայական պալատի բարձր պարիսպների ետևում էին, իսկ մուտքը պահպանում էր ահավոր պահակախումբը:
Այդպիսի պարտեզներ ամբողջ աշխարհում ոչ մի տեղ չեն եղել, դրանք հիանալի էին մտածված և հեքիաթային գեղեցկություն ունեին. իզուր չէ, որ ընդկրկել են աշխարհի յոթ հրաշալիքների շարքը:
- Նախադասություններն ըստ օրինակի փոխի´ր (ներգործակա´ն դարձրու):
Օրինակ`Նա պարտվել էր մի հզոր թշնամուց:-
Մի հզոր թշնամի էր պարտության մատնել նրան:
Սիրտը գերվեց աղջկա մի ժպիտից:
Աղջկա ժպիտից գերել սիրտը։
Այս ծառի տակ ինչ-որ մեկի կողմից գանձ է թաղվել:
Ինչ որ մեկ կողմից գանձ թաքցրեց այս ծառի տակ։
Քարը մաշվել, հարթվել էր անձրևից ու քամուց:
Անձրևից ու քամուց քարը մաշվել, հարթվել էր։
Արտերը խանձվել էին բարկ արևից:
Բարկ արևը խանձել էր արտերը։
Քարտը լրացվում է միայն չափահաս քաղաքացիների կողմից:
Չափահաս քաղաքացիները կարող են լրացնել քարտը։
Նա ազատազրկման է դատապարտվել ու տուգանվել իտալական դատարանի կողմից:
Իտալական դատարանը ազատազրկման է դատապարտել է ու նուգանել նրան։
Ութ տարի տղամարդ համարվեց ընկերների կողմից ու նրանց հետ հավասար աշխատեց:
ութ տարի հավասար աշխատեց ու համարվեց տղամարդ ընկերների կողմից։
Դյութվել էր ալիքների ու քամու երգով:
Ալիքների ու քամու երգով դյութվել էր։
Աղջիկը շրջապատված էր հետաքրքրասերների մեծ խմբով:
Հետաքրքրասերիերի մեծ խմբով աղջիկը շրջապատված էր։
Ընկերս համերգի է հրավիրված:
Հրավիրել էին համերգի ընկերոջս։
Վերջապես խոսքը տրվում է օրվա հերոսին:
Վերջապես օրվա հերոսին տտրվեց խոսքը։
- Շարքի բոլոր բառերը, բացի մեկից, նույն ձևով են կազմված: Գտի´ր օրինաչափությանը չենթարկվող բառը.
ա) փառապանծ, հենակմախք, հեռախոս, ռազմակոչ, կիսաշրջանաձև,
Բոլորինը երկու արմատ իսկ «կիսաշրջանաձև» բառը երեք արմատ
բ) սեղմաժպիտ, կարմրազգեստ, կարմրախայտ, խավարասեր, իսկույնևեթ:
Բոլորը ունեն «ա» հոդա կապ իսկ «իսկույնևեթ» չունի «ա» հոդակապ ունի «և» հոդակապ։
գ) Մանկություն, գրավիչ, հերարձակ, գրական, քննություն:
Բոլորը ունեն մեկ արմատ մեկ ածանաց իսկ «Հերարձակ» բառը ունի երկու արմատ։
- Հարցում արտահայտող բառերը փոխարինի´ր համապատասխան բառակապակցություններով:
Հեռագիրը՝ ո՞ր, բերել էին գիշերը:
Հեղագիրը ուղարկված է Ամերիկայից,
Ծաղիկը՝ ինչպիսի՞, դաշտում կարծես միակն էր:
Ծաղիկը հիսաքանչ և գեղեցիկ, դաշտում կարծես միակն էր։
Աշունը շուկան լցրել է մրգերով՝ ինչպիսի՞:
Նրա հիասթափությունը մատնում էին աչքերը՝ ինչպիսի՞:
Մի ժպիտ՝ ինչպիսի՞, թառել էր դեմքին:
- Հարցում արտահայտող բառերը տրված գոյականներով փոխարինելով՝ բառակապակցություններ կազմի´ր:
Դիմադրել՝ ինչի՞ն(Մտքին, ճնշումին, հեռանալուն, առաջանալուն, մոռանալուն):
Խուսափել՝ ինչի՞ց(Մտքից, Ճնշումից, հեռանալուց, առաջանալուց, մոռանալուց):
Միտք, ճնշում, հեռանալ, առաջանալ, մոռանալ (կարող ես շարունակել):
- Տրված պարզ նախադասությունները դարձրո´ւ բարդ՝ ավելացնելով փակագծում տրված հարցին պատասխանող նախադասություն (որպեսզի ավելացրածդ նախադասությունը տրվածի հետ կապվի, կարող ես անհրաժեշտ բառ ավելացնել):
Ա´յ աղվեսներ, ձեռք քաշեք ձեր պոչերից, որովհետև որսրոդները գալիս են: (ինչո՞ւ)
Ութ տարի մնացի այդ երկրում, որովհետև ինձ դուր է գալիս այս երկիրը: (ինչո՞ւ)
Բոբն արագ վազեց հանդերձանքի կույտի մոտ, որովհետև նա շտապում էր աշխատանքի: (ինչո՞ւ)
Նա ուժ հավաքեց, որովհետև նա զվաղվում էր սպորտով: (ինչի՞ համար)
- Նախադասությունները հնարավոր ձևերով կետադրի´ր այնպես, որ իմաստները տարբեր լինեն:
Հայրն ու մայրը ողջունեցին մեզ, համբուրեցին և շնորհավորեցին իրար:
Հայաստանը ուր որոշել էր գնալ, մանուկ հասակից չէր տեսել:
Նրանց ոտների տակ մի պահ մթագնում էին ձորերը և անտառները սևանում էին ամպերի արանքում, բեկբեկված շողերի և փայլի մեջ:
Խաղաղ գիշերվա մեջ թույլ լույս արձակելով՝ երկու աստղ էր պլպլում Ծիծեռնավանքի ծուռ խաչի վրա:
Ծովափին կանգնած աղջիկը՝ հայացքը հառել էր հեռու հորիզոնին:
- Ընտանիքի վերաբերյալ հարցեր գրի´ր, տարբեր մարդկանց հետ հարցազրույց վարի´ր ու գրի´ առ (քո կարծիքը փորձիր տրվածդ հարցերով արտահայտել):
-Բարև
-Բարև
-Կներկայանաք
-Արայիկ Խաչատրյան եմ
-Վոր դպրոցում եք սովուրում
-Ես սովորում եմ <Մխիթար Սեբաստացի> կրդահամալիրում
-Իսկ վոր դասերնես սիրում և որ դասատունեին։
-Ես սիրում եմ բոլոր դասերը բայց ինձ դուր չի գալիս մեր հին մաթեմատիկայի դասատուն Արման Երանոսյանը։
-Լավ շնորհակալություն
-Խնդրեմ։
- Փակագծերում տրված բայերը պահանջված ձևով գրի´ր և Ա և Բ տեքստերում բայի ժամանակները համեմատի´ր:
Ա. Հնդկաստանում Հունդեր անունով մի գյուղ կա, որտեղ ծխելը ոչ միայն արգելվում է, այլև պատժվում է(պատժվել): Գյուղացիներից ո´վ էլ լինի(լինել), եթե ծխախոտը կամ ծխամորճը բերանին բռնեցին(բռնվել),կտունանեն (տուգանվել): Սակայն վերջին տարիներին Հունդեր գյուղում միայն մի դեպք եղել(լինել), որն առժանացավ(արժանանալ) պատժի: Բնակիչներն արդեն բարժ էրն(վարժվել) այն մտքին, որ ծխողներն իրենց գյուղում տեղ չուներ(չունենալ): Հնաբնակները պատմում են, որ ծխելու սովորություն չունենալը շատ վաղուց սկիզբ էր առել(սկիզբ առնել) և սերնդից սերունդ փոխանցեվել(փոխանցվել): Այժմ ոչ ոք չէր հիշում(չհիշել), թե ե´րբ և ի´նչ պատճառով առաջացավ(առաջանալ) այդ լավ սովորույթտը:
Բ. Հնդկաստանում Հունդեր անունով մի գյուղ կար, որտեղ ծխելը ոչ միայն արգելվում էր, այլև պատժվում էրին(պատժվում): Գյուղացիներից ո´վ էլ լիներ(լինել), եթե ծխախոտը կամ ծխամորճը բերանին բռնեին(բռնվել), կտուգանեին(տուգանվել): Սակայն վերջին տարիներին Հունդեր գյուղում միայն մի դեպք էր եղել(լինել), որն արժանացել էր(արժանանալ) պատժի: Բնակիչներն արդեն վառժվել էին(վարժվել) այն մտքին, որ ծխողներն իրենց գյուղում տեղ չունէին(չունենալ): Հնաբնակները պատմում են, որ ծխելու սովորություն չունենալը շատ վաղուց սկիզբ էր առել(սկիզբ առնել) և սերնդից սերունդ փոխանցվել էր(փոխանցվել): Ոչ ոք չէի հիշում(չհիշել), թե ե´րբ և ի´նչ պատճառով առաջացել էր(առաջանալ) այդ լավ սովորույթտը:
